Chapter 18 Section 24

Bhagavat Gita

18.24

యదహంకార మాశ్రిత్య న యోత్స్య ఇతి మన్యసే {18.59}

మిథ్త్యైష వ్యవసాయస్తే ప్రకృతిస్త్వాం నియోక్ష్యతి

నీవు అహంకారమును ఆశ్రయించి, యుద్ధము చేయనని తలంచెదవేని నీ ప్రయత్నము వ్యర్థమగును. నీ స్వభావము నీ చేత ఆ పనిని చేయించును

స్వభావజేన కౌన్తేయ నిబద్ధ స్స్వేన కర్మణా {18.60}

కర్తుం నేచ్చసి యన్మోహాత్ కరిష్యస్యవశో అపి తత్

అర్జునా! నీవు అవివేకము వలన నీ కర్మను ఆచరించ నిచ్చగింపకపోయినను, స్వభావసిద్ధమైన నీ కర్మ చేత బంధింపబడిన వాడవై, పరవశుడవై చేయుదువు

రెండు శక్తులు మానవ జీవితాన్ని ప్రభావితం చేస్తాయి: రాబోయే పరిణామం మరియు మన గతం. కాని ప్రతి అనుభవంలోనూ, స్వభావములోనూ ఒక ముఖ్యమైన పరిణామ కారణం ఉన్నది: మన జీవిత గమ్యానికి దగ్గర చేయడం.

మన౦ అనుభవించే ప్రతి సమస్య, లక్ష్యం దగ్గరకు తీసికెళ్ళే అవకాశం ఇస్తుంది. గాంధీకి 20 ఏళ్ల వయస్సులో, స్వదేశంలో ఉద్యోగం దొరకక, ఉద్యోగమునకై తక్కువ జీతానికి ఒప్పుకొని సౌత్ ఆఫ్రికా కి వలస వెళ్ళడం, ఆయన వ్యక్తిత్వం, స్వభావం మార్పు చెందిడానికి, అవకాశాన్ని ఇచ్చింది. ఆ అవకాశం ఒక అపజయాన్ని, నిరాశను కల్పించవచ్చు. దేవుడు ఆయనకు ఆత్మ జ్ఞానము, మరే భరోసా ఇవ్వలేదు. ఆయనకు కష్టాలు ఇచ్చేడు. అందువలన అతడు ఇతరులకై పాటు పడడానికి నిశ్చయించుకొన్నాడు. ఎన్నో వేల మంది సౌత్ ఆఫ్రికా లో అవమానాలు పొందేరు. కాని ఒక్క వ్యక్తి తనకు జరిగిన అమానుషత్వాన్ని ఎదుర్కొని అందరి తరపున పోరాడడానికై పూనుకొన్నాడు.

ప్రతి అంశం మన ఆధ్యాత్మిక జీవనానికి ఉపయోగ పడుతుంది. నేను ఒక తిరుగుబాటుదారుడను చూసి, అతని స్వభావ౦ ఒక కారణం వలన ఉన్నదని తలుస్తాను: లక్ష్యం చేరడానికై మన స్వార్థం మీద, అహంకారం మీద తిరుగుబాటు చేయాలి. ఎంతో మంది యోగులు తమ జీవితాల్లో వివేకంతో కూడి తిరుగబాటు చేసేరు. సెయింట్ తెరిసా ఇన్క్విజిషన్ పై తిరుగుబాటు చేసేరు. ఆమె చిన్నప్పుడు క్రూసేడ్స్ కి వ్యతిరేకంగా వెళ్లాలని ఊహించుకునేవారు. ఆమె తన తిరుగుబాటు స్వభావాన్ని సన్మార్గములో పెట్టి జీసస్ కై అంకితం చేసేరు. ఆమెపై ఇతరులు అభాండాలను వేసినా ఆమె చిరునవ్వుతో సహించేరు. ఆమె ఆధ్యాత్మిక ప్రపంచంలో ఒక మేధావి. ఎందుకంటే ఆమె తన తిరుగుబాటు స్వభావాన్ని తనకు కలిగిన అవరోధాలను తొలగించు కొనుటకై ఉపయోగించుకొన్నారు.

మనం చేసే ప్రతి తప్పుకు ఒక ప్రయోజనం ఉంది. అది కర్మ వలన చేయబడి, కర్మను తగ్గించుకోవడానికి అవకాశం ఇస్తుంది. ఇది జీవితంలో కలిగే పెద్ద యుద్ధం. చికాకు, అసంతృప్తి, మనస్సాక్షి వలన కలిగే ఇబ్బంది, మనలో పరిణామం వలన కలిగే పోరాటం వలననే. అలాగ పోరాటం లేకపోయినా, దాని అవగాహన ఉంటే మన పరిణామానికి మనమే బాధ్యత తీసికొన్నట్టు.

నేను సముద్రపుటొడ్డున నడవడానికై వెళ్తూ ఉంటాను. గాలి నన్ను ముందుకు తోస్తూ ఉంటే నడవడం చాలా ఆహ్లాదంగా ఉంటుంది. నేను తిరిగి వస్తున్నప్పుడు అదే గాలి నా మీదకి ఇసుక జల్లుతూ నాకు ఇబ్బంది కలిగిస్తుంది.

ఆ గాలివంటి అనుభవం మన మనస్సులో కూడా ఉంది. మనకి నచ్చే విషయాల పై మనను తీసికెళ్ళి, మనకి నచ్చని విషయాలనుంచి దూరం పెడుతుంది. మనం వెనక్కి వస్తున్నప్పుడు వేల కొలది ఆలోచనలు మన మొహం మీద ఇసుక జల్లినట్లు౦డి మనం చక్కగా చూడలేని పరిస్థితి ఏర్పడుతుంది. అందుకు మనం చిన్న చిన్న అడుగులు వేసి ముందుకు వెళతాం. ఎక్కువ ఈదుర గాలి మన ప్రయత్నానికి ఆటంకం కలగించి మనకు నిరాశ కలిగించవచ్చు. దానికై మన దృష్టిని లక్ష్యం పై కేంద్రీకరించి, "సదా నీ చూపును నా మీదే ఉంచు" అని శ్రీకృష్ణుడు చెప్పినట్లు, అవరోధాలను అధిగమించాలి.

కొందరు "నా సంస్కారాలనే ఈదురు గాలిని ఎదిరించి బ్రతకలేను. నా మొహం మీద ఇసుక జల్లబడితే సహించలేను" అంటారు. ఇది మానవ సహజం. గీత ఇచ్చే సమాధానం కొంచెం కటువుగా ఉంటుంది. మీరు ఈదురు గాలిని ఎదిరించకపోతే, మీ సంస్కారాలు తిరగబడి మిమ్మల్ని దానిని అనుభవించేటట్టు చేస్తాయి అంటుంది. అదే దుఃఖం, బాధ. ఒకడు ఎంతో దుఃఖాన్ని అనుభవించ లేడు. దానికి ఒక పరిమితి ఉంది. దాని వలన మనశ్శాంతి కోల్పోయి, బంధుత్వాలను పోగొట్టుకొని, ఆరోగ్యం చెడి పోతుంది. శ్రీకృష్ణుడు "నా ఆదరువు నీకు ఎంతో అవసరమై, ఆ బాధే నిన్ను గాలికి ఎదురుగా నడిపింప జేస్తుంది" అంటాడు. మనం ఎంత దూరం పయనిస్తే, తిరిగి వెనక్కి అంత దూరం నడిచి, ఇంకా ఎక్కువ ఈదుర గాలిని ఎదుర్కోవాలి. "నీవు నడవలేని పరిస్థితి వచ్చే వరకు వేచి ఉండకు. వెనక్కి తిరిగి నీ సంస్కారాలను ఎదుర్కో" అని శ్రీకృష్ణుడు అంటాడు.

యోగులు శ్రీకృష్ణుని హెచ్చరికను వి౦టారు. తక్కినవాళ్లకు కొంచం కష్టం. మనం చేసే ప్రతి క్రియకూ ఒకే లక్ష్యం ఉంది. అది మనల్ని పరిమితమైన ప్రతి వస్తువు మీద అసంతృప్తిని కలుగజేసి, మన ఆత్మను గురించి తెలుసుకోడానికి ప్రోద్భలం చేస్తుంది.

ఈ మార్పు అకస్మాత్తుగా జరగక్కరలేదు. నేను సెయింట్ ఫ్రాన్సిస్ వంటి వాళ్ళ వలె నాటక ఫక్కీలో మార్పు జరుగుతుంది అనను. ఒక సాధారణ వ్యక్తి "నేను భగవంతుడ్ని ప్రార్థిస్తున్నాను" అని ఒప్పుకోకపోవచ్చు. "నేను మంచి జీవితాన్ని కోరుకుంటున్నాను. నాకు మనశ్శాంతి, మంచి బంధాలు అవసరం" అని అనవచ్చు. ఇది ధ్యానం మొదలుపెట్టడానికి చాలు. ఎన్నో ప్రయత్నాలు చేసి, ఎన్నో మందులు వాడి, చివరకు ధ్యానం దగ్గరకు వచ్చిన వాళ్ళు ఉన్నారు.

నేను 1959 నుంచి ధూమపానం అనారోగ్యమని చెప్తూ వచ్చేను. చాలామంది మిత్రులు ఆ అలవాటు ఎప్పటికీ పోదని, నేను సమయం వృధా చేస్తున్నానని అనేవారు.

కానీ కొన్నేళ్ళ తరువాత ధూమపానం అనారోగ్యమని అందరూ తెలిసికొన్నారు. చాలా మంది పట్టుదలతో ఆ అలవాటును మానుకొన్నారు. ఒక మనిషి ఒక దురలవాటుని మానడానికై ప్రయత్నిస్తే, ఎంతో హాని నుంచి రక్షింపబడతాడు.

ఈ విధంగానే సమాజం కూడా మారవచ్చు. ఒక మనిషి తరువాత ఉంకొకడు తమ అలవాట్లను మార్చుకొంటే, క్రమంగా సమాజంలో మార్పు వస్తుంది.

కొన్నేళ్ళ క్రిందట లాభాలనాశించి సంస్థలు చిన్న పిల్లలతో తమ పరిశ్రమలలో వారానికి 40 - 60 గంటలు పని చేయించుకొనేవారు. అటువంటి వెట్టి చాకిరీ ఈనాడు సంపన్న దేశాలలో చూడం. బాధ ఎక్కువవతున్నకొద్దీ మార్పు కై కోరిక ప్రబలుతుంది. ధూమపానం, పక్షపాతం, వెట్టి చాకిరీ, కాలుష్యం, యుద్ధం మొదలైనవాటివలన కలిగే అపార నష్టం వలన మార్పు తప్పక వస్తుంది.

సాధనలో పరిపక్వత పొందుతున్న కొద్దీ, మన అహంకారం తన ఆధిపత్యానికై పోరాడుతుంది. దానివలన మన సంస్కారాలు, ఇంద్రియాలు, భావాలు, భయాలు ప్రభావిత మవుతాయి. ఒకడు ఇంద్రియ సుఖాలకు అలవాటు పడితే, అహంకారం వానిని ఇంకా ఎక్కువ అలవాటుపడడానికై ప్రోత్సాహం చేస్తుంది. బుద్ధుడు సన్న్యాసానికి ముందు రాజ సుఖాలు అనుభవించలేదా? అలాగే మనం కూడా అని అహంకారం వాదిస్తుంది.

మనం అచేతన మనస్సు లోతులకు వెళ్తున్న కొద్దీ, మన సంస్కారాలు మనం వెళ్ళిన త్రోవలోనే బయటకు వస్తాయి. చివరకు అవి మనతోనే యుద్ధానికి వస్తాయి. మనం వాటితో యుద్ధం చేయవలసిందే.

తెలివైనవారు ఇలాంటి సమయంలో మెలకువగా ఉంటారు. ఇంద్రియ సుఖాలు మనల్ని తప్పు దారి పట్టిస్తాయి. సంస్కారాన్ని ఎదిరించక పోతే అది మన పట్టుదలని సడలించడానికై ప్రయత్నిస్తుంది.

అర్జునుడు ఎలాగైతే తన బంధుమిత్రులతో యుద్ధానికి వెళ్ళనన్నాడో, అలాగే మన పట్టుదల సడలి సంస్కారాలతో యుద్ధం చేయలేనని అనవచ్చు.

శ్రీకృష్ణుడి చెప్పే యుద్ధ నిశ్చయతలో ఎన్నిక చేసికోవడానికి ఆస్కారం లేదు. మనం వద్దనుకొన్నా సంస్కారాలు మనతో యుద్ధానికి వస్తాయి. మన౦ కర్మ సిద్ధాంతం నుండి విముక్తిని పొందలేము. బ్రతికి ఉండడం వలన మనమీ యుద్ధాన్ని ఎదుర్కోవలసి వస్తోంది. అందుకై మనం యుద్ధం చేయవచ్చు, లేదా పలాయనం చేయవచ్చు.

అర్జునుడు క్షత్రియుడు. నిజమైన క్షత్రియులు యుద్ధ భూమినుండి పలాయనము చేయరు. వారి దూకుడు, క్రోధం, గర్వం, సంకల్పం ఇందుకై ఉన్నాయి.

శ్రీకృష్ణుడు "మన స్వభావం మనలను మారుస్తుంది" అంటాడు. మనం వలలో చిక్కిన చేప వలె ఉన్నాము. ఆ వల చేసికొన్నది మనమే. చాలా కాలం దానికి అలవాటు పడి దానినుంచి బయటకు రావడానికి ఇష్ట పడం. శ్రీకృష్ణుడు ప్రకృతి మనలను చివరకు స్వంతంత్రులను చేస్తుందని అంటాడు. కటిక చీకటిలో ఒక కాంతి కిరణం వస్తే, దాని వైపే వెళతాం. ఒకడు కటిక చీకటి ఫరవాలేదు, దానిలో నివసించడానికి నాకు అభ్యంతరం లేదు అనవచ్చు. కాని దానివలన లాభం లేదు. ఎందుకంటే మనకు కావలసినది సార్వత్రిక కాంతి. 463